Jak pokazują policyjne statystyki, winnymi większości wypadków z udziałem rowerzystów są kierowcy samochodów osobowych. W ubiegłym roku cykliści byli ofiarami ponad 4 400 wypadków drogowych. Sami spowodowali ponad 1 700**. O czym powinni pamiętać kierowcy samochodów i jednośladów, by ich jazda była bezpieczna?
Podstawowym warunkiem bezpieczeństwa rowerzystów jest poruszanie się po wytyczonych ścieżkach zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. W przypadku braku ścieżki rowerowej kierujący jednośladami mają prawo poruszać się poboczem, o ile nie utrudnia to ruchu pieszych i stan pobocza na to pozwala. Cykliści mogą jechać prawą stroną jezdni możliwie blisko jej krawędzi jedynie w sytuacji, gdy nie ma możliwości, by poruszać się poboczem. Z chodnika mają prawo korzystać z kolei, gdy warunki atmosferyczne nie pozwalają na jazdę po ulicy. Bez względu na pogodę po chodniku jechać może rowerzysta do 10. roku życia wraz z opiekunem.
Rowerzyści znajdują się na drugim miejscu wśród ofiar wypadków po osobach podróżujących samochodami osobowymi. Według policyjnych statystyk w 2013 roku uczestniczyli oni w 4 723 wypadkach drogowych, w których zginęło 317 osób, a rany odniosły 4 573 osoby. Większość zdarzeń z udziałem kierowców jednośladów miała miejsce na obszarze zabudowanym (4 012) i spowodowana była przez innych użytkowników drogi, głównie kierowców aut osobowych. Z kolei wypadki na obszarze niezabudowanym pochłonęły stosunkowo więcej ofiar: w co piątym była ofiara śmiertelna, podczas gdy na obszarze zabudowanym w co dwudziestym drugim. Jedną z głównych przyczyn wypadków pozostaje niewystarczająca widoczność rowerzystów.
Wypadki według sprawcy
Pojazd sprawcy | Wypadki | % | Zabici | % | Ranni | % |
Samochód osobowy | 22 659 | 77,2 | 1 638 | 72,2 | 29 841 | 79,5 |
Rower | 1 716 | 5,8 | 153 | 6,7 | 1 642 | 4,4 |
Samochód ciężarowy bez przyczepy | 1 259 | 4,3 | 133 | 5,9 | 1 575 | 4,2 |
Motocykl | 967 | 3,3 | 146 | 6,4 | 957 | 2,6 |
Motorower | 884 | 3,0 | 39 | 1,7 | 963 | 2,6 |
Ofiary wypadku według użytkowników dróg
Rodzaj użytkownika drogi | Ofiary ogółem | Zabici | Ranni |
Piesi | 9 942 | 1 140 | 8 802 |
Kierujący samochodami osobowymi | 13 687 | 871 | 12 816 |
Kierujący rowerami | 4 448 | 304 | 4 144 |
Kierujący motocyklami | 2 050 | 242 | 1 808 |
Kierujący motorowerami | 1 712 | 55 1 | 657 |
Z badań Oponeo.pl wynika, że aż 83% rowerzystów nie jest wystarczająco widocznych na drodze. Zdarza się, że kierowcy zbyt późno ich dostrzegają, a co za tym idzie możliwość wykonania bezpiecznego manewru jest w takim momencie utrudniona. Wpływ na to ma ciemny strój cyklistów, brak odpowiedniego oświetlenia, elementów odblaskowych, ale także stan szyb w aucie: brudne, zaparowane w znacznym stopniu pogarszają widoczność. Także w deszczu, gdy światła samochodowych reflektorów odbijają się od mokrego asfaltu, trudniej dostrzec innych użytkowników drogi. Widoczność pogarsza się szczególnie o zmierzchu. – Choć my dobrze widzimy oświetlone samochody, ich kierowcy niekoniecznie widzą nas – mówi Filip Fischer, Kierownik Działu Obsługi Klienta, z zamiłowania rowerzysta. – Jadąc na rowerze powinniśmy pamiętać o sprawnych rowerowych lampkach i odblaskowych elementach stroju.
Zgodnie z Kodeksem Ruchu Drogowego każdy rower powinien być wyposażony w następujące światła:
- przednie: białe lub żółte ciągłe,
- tylne: odblaskowe (nie może mieć kształtu trójkąta) i światło pozycyjne (może być migające).
Dodatkowo dopuszczalne są światła odblaskowe zamontowane na bocznych płaszczyznach koła oraz na pedałach roweru. Zgodnie z przepisami rowerzyści powinni świateł używać od zmierzchu do świtu. Zaleca się również stosowanie odblaskowych elementów ubioru: kamizelki odblaskowej lub opasek. – Opaski odblaskowe najlepiej założyć nad kostką, gdyż na tej wysokości są widoczne dla kierowców samochodów z prawie każdej strony – mówi ekspert z Oponeo.pl. – Ten prosty zabieg pozwala zwiększyć widoczność rowerzystów z 20 do nawet 100 metrów.
Oświetlenie pasywne wykorzystujące oświetlenie innych pojazdów znacząco poprawia widoczność. Dodatkowo opaska samozaciskowa chroni długie nogawki spodni przed ewentualnym zabrudzeniem.
Zarówno kierowcy samochodów jak i rowerów powinni wykazać się czujnością oraz ograniczonym zaufaniem wobec innych użytkowników drogi. Należy pamiętać, że samochód zbliżający się do skrzyżowania ze ścieżką rowerową ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa przejazdu rowerowi. Podobnie w czasie skrętu kierowcy samochodu w prawo przez ścieżkę rowerową. Obie strony powinny zachować ostrożność szczególnie w przypadku gęstego ruchu ulicznego. Podobnie w okolicach przejść dla pieszych. Niektórzy rowerzyści przecinają w tym miejscu ulicę, choć jest to niezgodne z prawem: należy zejść z pojazdu i przeprowadzić go po przejściu. Niebezpiecznym manewrem jest dla cyklistów również skręt w lewo. Dojeżdżając do skrzyżowania należy odpowiednio wcześniej zasygnalizować chęć zmiany kierunku jazdy. Także skręcający w lewo kierowca samochodu powinien zwrócić uwagę, czy nie mija rowerzysty. Zbyt mocne odbicie samochodu w prawo może spowodować, że kierowca jednośladu nie będzie miał gdzie zjechać, próbując uniknąć kolizji.
Główne przyczyny wypadków drogowych spowodowanych przez kierujących innymi pojazdami, w których
poszkodowany został m.in. rowerzysta
Przyczyna | Wypadki | Zabici | Ranni |
Nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu | 1 950 | 99 | 1 882 |
Nieprawidłowe wyprzedzanie | 453 | 28 | 456 |
Nieprawidłowy manewr skrętu | 318 | 29 | 298 |
Niedostosowanie prędkości | 271 | 41 | 256 |
Niezachowanie bezpiecznej odległości | 141 | 15 | 131 |
Nieprawidłowe przejeżdżanie drogi dla rowerów | 109 | 3 | 109 |
Jazda po niewłaściwej stronie drogi | 93 | 7 | 97 |
Przestrzeganie przepisów o ruchu drogowym, troska o dobrą widoczność, ostrożność oraz ograniczone zaufanie do kierowców i pieszych – to najważniejsze elementy, które sprawią, że jazda rowerem będzie bezpieczna.
*Dane pochodzą z raportu Komendy Głównej Policji „Wypadki drogowe w Polsce w 2013 roku”.
** Badanie przeprowadzone na zlecenie Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu
Źródło: oponeo.pl