Katalizator samochodowy to ta część samochodu, która ma za zadanie chronić środowisko przed szkodliwymi spalinami. Rolą katalizatora jest ograniczenie emisji spalin do środowiska. Katalizator samochodowy to tylko nazwa potoczna – fachowo to reaktor, konwerter katalityczny stanowiący jeden z ważniejszych elementów układu wydechowego.Katalizatory montowane są w autach już od jakiegoś czasu. Z roku na rok normy ekologiczne wymuszają na producentach katalizatorów by te emitowały jak najmniej szkodliwych spalin do środowiska.
Filtr cząstek stałych DPF, który pełni funkcje katalizatora w silnikach Diesla to jeden z głównych powodów, dla których potencjalni kupujący wahają się przed zakupem danego modelu auta. Wszystko dlatego, że katalizatory to bardzo delikatny element układu wydechowego. Owszem na przełomie ostatnich kilku lat konstrukcja katalizatorów znacznie się poprawiła. Sprawdzanie stanu katalizatorów zalecane jest po przejechaniu nawet ok. 100 tys. km, co w stosunku do 20-30 tys. km jest sporym krokiem rozwojowym.
Katalizatory pracują w bardzo wysokich temperaturach, więc można powiedzieć, że są wytrzymałe, ale jak wiadomo do czasu. Gdy wjedziemy autem z rozgrzanym katalizatorem np. w wielką kałużę to taka zwykła woda mająca kilka, kilkanaście stopni Celsjusza może bardzo zaszkodzić katalizatorowi, który rozgrzany nierzadko do czerwoności osiąga temperatury rzędu kilkaset stopni Celsjusza. W efekcie nasz katalizator będzie musiał zostać wymieniony wcześniej. Kolejnym powodem szybszego zużycia katalizatora może być również źle dobrana i wyregulowana sekwencyjna instalacja gazowa LPG.
- Jak działa katalizator?
Katalizator z wyglądu przypomina z reguły zwykły tłumik układu wydechowego. Gdybyśmy go przekroili to w tej metalowej puszce znajdziemy coś na wzór plastra miodu. Różnica polega jednak na tym, że zamiast miodem, katalizator pokryty jest metalami szlachetnymi. Przeważnie jest to platyna oraz pallad – rzeczy, które do tanich nie należą. Łączna powierzchnia tych struktur może nawet przewyższać rozmiar przeciętnego boiska.
Metale szlachetne mają za zadanie wyeliminować jak najwięcej szkodliwych toksyn w spalinach. Wszystko jest wynikiem ich reakcji z gazami spalinowymi.
- Rodzaje katalizatorów
Istnieją dwa główne typy katalizatorów:
- ceramiczne, czyli jak można się łatwo domyślić posiadając w swojej budowie blok ceramiczny,
- metalowe, czyli wszystkie te, które blok mają wykonany z metalu. Metalowe są sporo droższe od ceramicznych, ale zarazem wytrzymują więcej i lepiej w stosunku do ceramicznych dbają o nasze środowisko.
Rokrocznie ostrzejsze normy emisji spalin do środowiska sprawiły, że współczesne katalizatory znajdują się w kolektorach wydechowych, a nie jak dawniej na rurze wydechowej tuż pod podłogą auta. Katalizator znajdujący się w kolektorze nagrzewa się znacznie szybciej, więc działa szybciej i jest wydajniejszy od swoich starszych poprzedników.
- Pierwsze objawy uszkodzenia katalizatora?
Jeżeli tylko zauważymy nagły spadek mocy silnika lub dziwny hałas dobiegający spod naszego auta, to możemy być już prawie pewni, że właśnie zaczęły się kłopoty z naszym katalizatorem. W samochodach, które mają komputer pokładowy poinformuje nas o tym fakcie kontrolka „check engine”, która czasem może nas również zmylić, gdyż informuje ona nie tylko o uszkodzeniu katalizatora, ale także np. silnika.
- Jak usunąć lub naprawić niesprawny katalizator?
Przede wszystkim pamiętajmy o tym, że usunięcie katalizatora zakłóci prawidłową pracę komputera pokładowego, a ten z kolei sprawi, że silnik nie będzie pracował tak, jak należy. Można by pomyśleć, że wystarczyłoby wgrać odpowiednie oprogramowanie, ale robiąc później okresowe badania techniczne, dobry diagnosta bardzo szybko wychwyci takie rozwiązanie problemu i szybko przyczyni się do powstania kolejnego, mianowicie nie określi naszego pojazdu w badaniu technicznym jako nadający się do dalszego użytkowania. Rozwiązanie problemu katalizatora poprzez jego wycięcie jest więc niezgodne z obowiązującymi przepisami, które wyraźnie określają konkretne normy emisji spalin.
Istnieją tylko dwa prawidłowe, bezpieczne i przepisowe sposoby rozwiązania problemu z uszkodzonym katalizatorem. Katalizator można i trzeba wymienić na zupełnie nowy lub regenerowany. Bardziej się będą cieszyć o ile tak można stwierdzić posiadacze starszych aut, których katalizatory umiejscowione są na rurze wydechowej pod podwoziem.
W takim przypadku mamy spore szanse na znalezienie taniego zamiennika, którego koszt będzie się wahał między 300 a 1000zł. Jeżeli mamy nowsze auto to automatycznie nasz układ wydechowy, a w tym również katalizator jest dużo bardziej skomplikowany i najprawdopodobniej ten popsuty katalizator zlokalizowany jest w rurze wydechowej. Koszt wymiany takiego katalizatora to już kilka, czasem nawet kilkanaście tysięcy złotych. Oczywiście jest również pewna furtka, która zapewnia tańsze wyjście z tej sytuacji . Zamiast kupić nowy możemy zregenerować ten stary.
Koszt regeneracji to standardowo mniej więcej połowa ceny nowego katalizatora, ale nie mamy pewności jak długo i jak dobrze będzie dalej działał. Można by też iść na skróty i wymienić nasz popsuty katalizator na inny używany, ale sprawny – niestety taka opcja jest niedozwolona i niezgodna z obowiązującym prawem. Zużyty katalizator to w świetle prawa już odpad, który może być tylko zutylizowany. Pocieszać można się jedynie tym, że nasz stary, popsuty katalizator możemy sprzedać i w jakimś stopniu pokryć koszt zakupu nowego.
Źródło: https://www.motointegrator.pl/uslugi/21307-naprawa-i-wymiana-katalizatora-samochodowego
